Adramytteion Antik Kenti, antik liman ve mezar kalıntılarıyla bölgenin tarihini yansıtır. Burhaniye Kuva-yı Milliye Kültür Müzesi, kültürel mirası ve nadir eserleriyle ön plana çıkar. Pazarbaşı Hamamı, 15. yüzyıldan kalma Osmanlı mimarisine sahipken, Okuf Köprüsü, Geç Osmanlı Dönemi’ne ait önemli bir yapıdır.
Adramytteion Antik Limanı, sualtında bulunan tarihi yapıdır. Burhaniye gezilecek tarihi yerler:
1. Adramytteion Antik Kenti
Arkeolojik çalışmalarda ortaya çıkarılan iyi korunmuş antik liman, limana hâkim depo yapıları, Bizans dönemi konutları, seramik fırını, kilise kalıntıları ve Geç Antik Çağ mezarları, bölgenin tarihî önemini vurguluyor. Ayrıca Adramytteion adına basılmış çok sayıda antik sikke, kentin ticari ve kültürel değerini yansıtan önemli buluntular arasında yer alıyor.
2. Burhaniye Kuva-yı Milliye Kültür Müzesi
Burhaniye Kuva-yı Milliye Kültür Müzesi, tarih ve kültür meraklıları için büyüleyici bir yolculuk sunuyor. İki bölüme ayrılan müzenin alt katında, Adramytteion şehri ve çevresindeki antik kentlere ait arkeolojik eserler sergileniyor.
Üst katta ise Burhaniye’nin kültürel mirasını yansıtan etnografik eserler, Osmanlıca belgeler, dönemin kıyafetleri ve silahları gibi değerli parçalar yer alıyor. Ayrıca, Mustafa Kemal Atatürk’ün Osmanlıca ilk basım Nutuk kitabı gibi nadide eserler de burada sergileniyor. Pazartesi-Cumartesi günleri açık olan müze, Pazar günleri ziyarete kapalı.
3. Pazarbaşı Hamamı
Pazarbaşı Hamamı, doğu-batı ekseninde 17,29 x 12,50 metre ölçülerinde dikdörtgen planlı olarak inşa edilen yapı, soyunmalık, ılıklık, sıcaklık, halvet, su deposu ve külhan bölümlerinden oluşmaktadır. 15. yüzyılın sonlarına tarihlenen bu hamam, Osmanlı dönemine ait geleneksel mimari özellikleri yansıtmaktadır.
4. Okuf Köprüsü
Burhaniye’nin Çoruk Deresi üzerinde yer alan Okuf Köprüsü, Geç Osmanlı Dönemi’ne ait önemli bir yapıdır. Beş kemerli olarak inşa edilen köprünün dört kemeri günümüzde açıkta olup, bir kemeri toprak altında kalmıştır. Bu durum, yapının tarih boyunca doğal etkenlere ve çevresel değişimlere maruz kaldığını göstermektedir.
5. Adramytteion Antik Limanı
Yüzyıllar boyunca önemli bir yerleşim yeri olan Adramytteion, deniz ticaret rotalarındaki stratejik konumuyla dikkat çekmiştir. Bu zengin denizcilik geçmişinin bir parçası olan antik liman, günümüzde tamamen sualtında bulunmaktadır. Limanın kalıntıları, Burhaniye’nin sahil şeridinden 15 metre açıkta keşfedilmiştir.
M.Ö. 4. yüzyıla kadar tarihlenen ve değişik dönemlere ait izler taşıyan mendireğin, sahilden batıya yaklaşık 150 metre uzandığı, buradan da kuzeye doğru kavisli bir dönüş yaptığı tespit edilmiştir. İki paralel ana duvarın arasına dik yerleştirilmiş destek duvarları, limanın yapısal sağlamlığını artırmaktadır.
6. Şahinler Köyü Camii
Burhaniye’nin Şahinler Köyü’nde yer alan Şahinler Köyü Camii, yaklaşık 150 yıllık geçmişiyle bölgenin kültürel miraslarından biridir. Geleneksel cami tasarımlarından farklı olarak, kubbelerinde doğa ve meyve freskleri gibi özgün süslemeler bulunmaktadır. Bu süslemelerde üzüm, incir, kavun, ananas gibi meyve figürlerinin yanı sıra Mısır piramitleri, İstanbul Boğaziçi manzaralarıdır.