Eskişehir Odunpazarı Evleri, geleneksel Anadolu mimarisinin en güzel örneklerinden biri olarak tarih kokar. Han Yeraltı Şehri, mistik atmosferiyle ziyaretçilerini etkilerken; Sazova Bilim Kültür ve Sanat Parkı, sanat ve eğlencenin buluşma noktasıdır.
Kentpark ve Şelale Park, doğal güzellikleriyle dinlendirirken, Eskişehir Kent Belleği Müzesi şehrin geçmişine ışık tutar. Masal Şatosu, hayal gücünü canlandıran bir destinasyon sunar. Midas Anıtı ve Lületaşı Müzesi, antik miraslarıyla dikkat çeker. Eskişehir, her köşesinde tarihi ve sanatı barındıran bir hazine gibidir. Eskişehir’de gezilecek önemli 20 yer:
1. Odunpazarı Evleri
Odunpazarı Evleri, Eskişehir’in tarihi dokusunu en iyi yansıtan yerlerden biridir. Kentin güneyindeki tepelerde kurulu olan Odunpazarı semti, Geleneksel Anadolu Türk Mimarisi’ni başarılı bir şekilde günümüze taşımaktadır. Bu semtin en belirgin özelliklerinden biri, kıvrımlı yolları ve çıkmaz sokaklarıdır. Ahşap süslemelerle bezenmiş, bitişik düzende inşa edilmiş cumbalı evleri, Osmanlı dönemi şehir planlamasının izlerini taşır. Bu evler, mimarileri ve kültürel yapıları ile bölgenin örf, adet ve geleneklerini yansıtarak korunmuş durumdadır.
Ünlü seyyah Evliya Çelebi’nin Seyahatname’sinde övgüyle bahsettiği Odunpazarı, tarihî kimliğini koruyarak günümüze ulaşmıştır. Semtte, Çelebi’nin eserinde adı geçen beş sokak, hala aynı isimlerle varlığını sürdürmektedir. Odunpazarı, geleneksel yapısını koruyarak Eskişehir’in en önemli turistik bölgelerinden biri haline gelmiştir.
2. Han Yeraltı Şehri
Han Yeraltı Şehri, Eskişehir’in Han İlçe Merkezinde, 1992 yılında Eskişehir Müzesi tarafından kazı ve araştırma çalışmalarıyla keşfedilmiştir. Yeraltı yerleşimi, doğal kayalıklara oyularak yapılmış ve kat kat mekanlardan oluşmaktadır. Bu mekanlar arasında, çeşitli amaçlarla kullanılan odalar ve bunları birbirine bağlayan koridorlar bulunur. En alt seviyede ise, kuzeyden gelen temiz su kanalına bağlanan bir su sistemi yer almaktadır. Araştırmalar, ilçe merkezinde kayalıklara oyulmuş gömü yerleri ve benzeri mekanların varlığını ortaya koymuştur.
3. Sazova Bilim Kültür ve Sanat Parkı
Sazova Bilim Kültür ve Sanat Parkı, Eskişehir’in en büyük ve en kapsamlı tematik parkıdır. 400.000 metrekarelik geniş bir alana kurulu olan park, önceden ziraat fakültesine ait boş bir araziyken bugün şehrin en önemli çekim merkezlerinden biri haline gelmiştir. Parkın en dikkat çekici unsurlarından biri, 1200 kişi kapasiteli büyük tiyatro yapısıdır. Bu tiyatro, çeşitli kültürel ve sanatsal etkinliklere ev sahipliği yapmaktadır. Ayrıca parkta nostaljik bir unsur olarak dekovil treni bulunmaktadır. Eskiden fabrika işçilerini taşımak için kullanılan bu tren, bugün parka gelen ziyaretçilere nostaljik bir tur fırsatı sunmaktadır. Bunun yanı sıra, parkın içinde 25.000 metrekarelik bir gölet yer almakta olup, bu gölet su sporları için tasarlanmıştır. Ziyaretçiler gölette çeşitli su aktivitelerine katılabilirler.
4. Kentpark
Kentpark, Eskişehir’in modern ve dinlendirici yeşil alanlarından biridir. Otogar ile Gökmeydan Mahallesi arasında yaklaşık 300 bin metrekarelik geniş bir alana kurulmuştur. Park, sunduğu çeşitli olanaklarla her yaştan ziyaretçiye hitap etmektedir. İçinde açık ve kapalı yüzme havuzları bulunmakta olup, Türkiye’de bir ilk olan yapay plaj da parkın en dikkat çekici özelliklerinden biridir. Kentpark’ta ayrıca çeşitli restoranlar, at binme alanları ve çocuklar için oyun grupları yer almaktadır.
5. Kent Belleği Müzesi
Eskişehir Kent Belleği Müzesi, 18 Ekim 2012 tarihinde hizmete açılmış olup, Eskişehir’in tarihini, kültürünü ve toplumsal yapısını belgeleyen önemli bir müzedir. Müze, şehrin geçmişine dair kapsamlı bir bakış sunmakta ve çeşitli temalar altında Eskişehir’in zengin mirasını gözler önüne sermektedir.
Toplam 9 farklı tema üzerine kurulmuş olan müze, Tarih, Kültür Mirası, Etnik Kültür, Kültür ve Sanat, Eğitim, Ekonomi, Genetik Miras, Spor ve Benim Eskişehir’im başlıkları altında çeşitli sergilere ev sahipliği yapmaktadır. Ayrıca, müze 120 röportajdan oluşan sözlü tarih arşivi ile Eskişehir’in belleğini canlı tutmayı amaçlamaktadır. Bu arşiv, şehrin geçmişine dair kişisel hikayeler, deneyimler ve toplumsal dönüşümleri içerir.
6. Masal Şatosu
Masal Şatosu, Eskişehir’in Sazova Bilim, Kültür ve Sanat Parkı içinde yer alan en görkemli yapılardan biridir. Görselliği ve yapısal tasarımıyla dikkat çeken şato, toplamda 8 ana kule ve 18 küçük kule olmak üzere 26 kuleden oluşmaktadır. Masal Şatosu, çocuklar ve aileler için ilham verici bir yer olup, masal kahramanlarının canlandırıldığı etkinliklere ve çeşitli kültürel aktivitelerle ziyaretçilere unutulmaz anlar yaşatır.
7. Esbot Turu
Esbot Turu, Eskişehir’de Venedik kanallarını anımsatan Porsuk Çayı’nda yapılan keyifli bir gezintidir. Bu turda, bot gezintisi yaparak çayın güzelliklerini keşfedebilirsiniz. Ayrıca, Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’nin (EBB) sağladığı gondollar ile Porsuk Çayı’nın büyüleyici manzarasını deneyimleyebilirsiniz. Gondollar, çayın sakin ve estetik atmosferini daha romantik ve özel bir şekilde yaşamanızı sağlar.
8. Şelale Park
Şelale Park, Eskişehir’in Çankaya Mahallesi’nde, Odunpazarı bölgesine ve şehre hâkim bir noktada yer alan geniş ve etkileyici bir park alanıdır. 38.000 metrekarelik bir alana yayılmış olan bu park, ziyaretçilere muhteşem bir Eskişehir manzarası sunar.
Parkın dikkat çekici özelliklerinden biri, 1.400 metrekarelik yapay şelale’dir. Ayrıca, parkta yer alan yel değirmeni, Don Kişot ve Sanço Panço heykelleri, Eskişehir’i gezmeye gelen ziyaretçiler tarafından sıklıkla fotoğraflanan ve ilgi gören mekanlar arasında yer almaktadır.
9. Eskişehir Lületaşı Müzesi
Lületaşı Müzesi, Eskişehir’in zengin kültürel miraslarından biridir. Eskişehir Valiliği tarafından 1998 yılından itibaren düzenlenen uluslararası Lületaşı Festivalleri, Lületaşı El Sanatları yarışmaları ve sergilerinde yer alan eserler, İl Özel İdaresi tarafından satın alınarak müzenin oluşumuna katkıda bulunmuştur.
Müze, 60 sanatçıya ait yaklaşık 400 eseri bünyesinde barındırmaktadır. 2008 yılında, Odunpazarı Belediyesi tarafından Kurşunlu Külliyesi’nde yerli ve yabancı ziyaretçilere açılmıştır. Lületaşı Müzesi, Eskişehir’in ünlü lületaşı sanatını sergileyen ve bu eşsiz malzemenin sanatsal ve kültürel değerini yansıtan önemli bir mekandır. Müze, lületaşının tarihini, işleniş tekniklerini ve çeşitli sanat eserlerini görmek isteyenler için ideal bir ziyaret noktasıdır.
10. Vecihi Hürkuş Havacılık Parkı
Vecihi Hürkuş Havacılık Parkı, Eskişehir’in Tepebaşı ilçesi Merkez sınırlarında bulunan bir havacılık parkıdır. Anadolu Üniversitesi Yunusemre Yerleşkesinin karşısında yer alan park, 1998 yılında açık teşhir olarak ziyarete açılmıştır. Parkta, çeşitli tip ve modellerde sivil ve savaş uçakları sergilenmektedir. Kapalı alanda ise pilot giysileri, rozetler, maket uçaklar ve uçak motorları yer almaktadır.
11. Kurşunlu Külliyesi
Kurşunlu Külliyesi, 16. yüzyıl Osmanlı dönemine ait tarihi bir yapıdır. Osmanlı Devleti’nin vezirlerinden Çoban Mustafa Paşa tarafından 1517 yılında yaptırılmıştır. Topkapı Sarayı Müzesi Arşivi’nde bulunan vakıf kaydına göre, külliyenin içindeki binaların tamamı, Büyük Kervansaray hariç, 1517-1525 yılları arasında inşa edilmiştir ve muhtemelen 1525 yılında tamamlanmıştır. Bu tarihi yapılar, Osmanlı döneminin mimari ve kültürel zenginliklerini yansıtır.
12. Atlıhan Lületaşı El Sanatları Çarşısı
Atlıhan Lületaşı El Sanatları Çarşısı, Eskişehir’in en önemli sembollerinden biri olan lületaşını yakından tanımak ve bu malzemeden üretilmiş ürünleri satın almak isteyenler için ideal bir mekandır. Lületaşı sanatıyla ilgili geniş bir koleksiyon sunan çarşı, ziyaretçilere lületaşının işlenmiş haliyle çeşitli hediyelik eşyalar ve el yapımı ürünler sunar. Bu tarihi ve kültürel mekan, Eskişehir’in el sanatları mirasını yaşatmaya devam etmektedir.
13. Midas Anıtı (Yazılıkaya)
Midas Anıtı, diğer adıyla Yazılıkaya, Frig kaya fasadlarının en görkemli örneklerinden biridir. Eskişehir’in Han İlçesi’ne bağlı Yazılıkaya Köyü’nün batısında yer alan bu anıt, Yazılıkaya Vadisi’nin güney ucunda bulunur. Tüf kayalardan oluşan Yazılıkaya Platosu’nun üzerinde kurulu olan Midas Anıtı, yaklaşık 650 metre uzunluğunda ve 320 metre genişliğindedir. Vadi taban seviyesinden yüksekliği ise 60-70 metre kadardır.
14. Çağdaş Cam Sanatları Müzesi
Çağdaş Cam Sanatları Müzesi, 01 Aralık 2007 tarihinde açılmış olup, Türkiye’nin ilk çağdaş cam sanatları müzesidir. Eskişehir’in sosyal, kültürel ve sanatsal gelişimine katkı sağlamayı amaçlayan bu müze, kültürel yaşamımıza önemli bir değer katmıştır. Müzede, ulusal ve uluslararası sanatçılara ait, sıcak cam üfleme tekniklerinden soğuk şekillendirme yöntemlerine kadar çeşitli tekniklerle yapılmış 125 eser sergilenmektedir.
15. Haller Gençlik Merkezi
Haller Gençlik Merkezi, Eskişehir’deki tarihî “Yaş Sebze ve Meyve Hali Binası”nın restore edilerek oluşturulmuş bir kültürel ve sosyal mekandır. Merkezde hediyelik eşya dükkânları, büfeler ve kafeler bulunmaktadır.
16. Eskişehir Karikatür Müzesi
Eskişehir Karikatür Müzesi, Anadolu Üniversitesi’ne ait tarihi Odunpazarı evlerinde yer alır. Türkiye’nin önemli karikatüristlerine ait eserlerin sergilendiği bu müzedir.
17. Şehr-i Aşk Adası
Şehr-i Aşk Adası, Eskişehir’e aşk şehri imajını kazandırmak amacıyla 2010 yılında Porsuk Çayı üzerinde kurulan bir yapay adadır. Açıldığı yıl, şehrin tamamı aşk motifleriyle süslenmiş ve hatta aşkı anlatmak için Eskişehir’de yaşadığına inanılan Yunus Emre’nin dizelerine de yer verilmiştir.
18. Midaion – Karahöyük
Midaion – Karahöyük, Frig Kralı Midas tarafından kurulmuş bir şehir olarak bilinir ve Eskişehir’in büyük ve ünlü höyüklerinden biridir. Eskişehir’in 30 kilometre doğusunda, Porsuk Nehri kenarında, verimli Alpu Ovası’na hâkim bir konumda yer alır. Eskişehir’in Alpu ilçesinde yer alır. Höyüğün çapı yaklaşık 500 metre olup, yüksekliği 20 metre civarındadır. Midaion, İlk Tunç Çağı’ndan Bizans Çağı’na kadar kesintisiz bir yerleşim alanı olarak kullanılmıştır. Yerleşim alanı, höyüğün eteklerinde yaklaşık 500 metre çapında bir alana yayılmakta ve kuzeydoğu eteklerinde bir nekropol ile son bulmaktadır.
19. Yılmaz Büyükerşen Balmumu Heykeller Müzesi
Yılmaz Büyükerşen Balmumu Heykeller Müzesi, Türkiye’nin ilk balmumu heykeller müzesidir. Yılmaz Büyükerşen tarafından kurulan müze, Eskişehir’de, Atatürk Bulvarı’ndaki Büyükşehir Belediyesi Odunpazarı Evleri Çağdaş Cam Sanatları Müzesi’nin altında yer alır. 200’den fazla balmumu heykelini sergilemektedir.
20. Büğdüz Köyü Camii
Büğdüz Köyü Camii, Eskişehir’in Alpu ilçesinde bulunan ve köy meydanında yer alan tarihi bir camidir. Kârgir olarak inşa edilen caminin duvarları, hem içte hem de dışta sıvalı ve boyalıdır. Cami, köyün bahçesinde konumlanmıştır.
Yaklaşık 155 cm yüksekliğindeki beden duvarlarının üzerinde, iki kademe hâlinde yükselen ve üzeri kiremitle örtülü onikigen kasnak dikkat çeker. Bu yapı, caminin özgün ve geleneksel mimarisini yansıtır.
