Giresun’da bir çok gezilecek yer vardır. Özellikle yayların yoğunluğu ile dikkat çeken bu ilde Giresun Adası, Antik Çağ’dan kalma yerleşim izleri taşırken, Giresun Kalesi stratejik konumuyla dikkat çeker. Tirebolu Kalesi, bölgenin tarihi mirasını yansıtır. Karagöl Dağları, trekking ve doğa yürüyüşleri için popülerdir; Kulakkaya ve Paşakonağı yaylaları, doğal güzellikleriyle öne çıkar.
Zeytinlik Semti, geleneksel Giresun evleri ile tarih kokar. Görele Kemençe Evi, müzik kültürünü yaşatırken, Giresun Müzesi zengin tarihi eserler sunar. Çakrak Yaylası ve Gölyanı Obası, doğa ve sağlık turizmi için keşfedilmeyi bekleyen yerlerdir.
Son olarak, Koçkayası Tabiat Parkı, çeşitli ekosistemleri ve tarihi kalıntılarıyla doğa severler için harika bir destinasyondur. Giresun’da gezilecek önemli 20 yer:
1. Giresun Adası
Giresun Adası, hem Türkiye’nin hem de Karadeniz Bölgesi’nin doğal ve kültürel açıdan önemli noktalarından biridir. Giresun şehir merkezine 1.6 kilometre mesafede, Gedikkaya Mevkii karşısında yer alan ada, 40 bin metrekare yüzölçümüne ve 30 metre yüksekliğe sahiptir. Tarihte Aretias veya Khalkeritis isimleriyle bilinen bu ada, Doğu Karadeniz’de Antik Çağ ve Ortaçağ’da yerleşim görmüş tek adadır.
2. Giresun Kalesi
Giresun Kalesi, hem denizi hem de karayı kontrol edebilecek stratejik bir konumda yer almaktadır. Kalenin inşa tarihi hakkında kesin bilgi bulunmamakla birlikte, bazı kaynaklar, Kerasus adlı yerleşim yeri veya kalenin M.Ö. 670’lerde Karadeniz’de koloniler kurmaya başlayan Miletoslar tarafından inşa edildiğini belirtir. Ancak, tarihçiler arasında hâkim olan görüş, kalenin M.Ö. 183’te, Sinop’u aldıktan sonra bölgeyi ele geçiren Pontos Kralı 1. Farnakes tarafından kurulduğu yönündedir.
3. Tirebolu Kalesi
Tirebolu Kalesi, Giresun Tirebolu ilçesinde iki küçük koyu çevreleyen yüksek bir burun üzerinde kurulmuştur. Kale, içerisinde medfun bulunan Hıristiyan ermişten dolayı St. Jean/Aziz Jean olarak da bilinir. İçinde yer alan şapel, mihrap ve minber eklenerek 1875 yılında Kale-i Sultaniye adıyla camiye çevrilmiştir, ancak bu dönüşümün, fetih sonrası hemen gerçekleşmiş olabileceği de düşünülmektedir. Kalenin ne zaman inşa edildiğine dair kesin bilgi yoktur, ancak yerli halklar tarafından korunma ve gözetleme amacıyla kullanıldığı tahmin edilmektedir.
4. Kümbet Yaylası
Kümbet Yaylası, Giresun’un en ünlü yaylalarından biridir. Deniz seviyesinden 1600 metre yüksekte yer alan yayla, Giresun şehir merkezine 60 kilometre, Ordu-Giresun Havalimanına ise 85 kilometre mesafededir. Ulaşım asfalttan sağlanır ve yol boyunca birçok yeme-içme tesisi, tarihi ve kültürel yapılar bulunur. Her mevsimde değişen bitki örtüsü, yaylaya muhteşem manzaralar sunar ve ziyaretçileri etkiler.
5. Sis Dağı
Sis Dağı, Giresun’un Görele ilçesi sınırları içinde yer alan ve Doğu Karadeniz sıradağlarının bir uzantısı olan önemli bir doğal güzelliktir. 2182 metre yüksekliğindeki dağ, sahile 40 kilometre uzaklıktadır ve bu mesafe yaklaşık 1.5-2 saatte kat edilebilir. Yaz aylarında Sis Dağı, çevreden gelenlerle oldukça kalabalık olur ve yaylada canlı bir sosyal yaşam görülür.
Doğa sporlarına uygun birçok rota barındıran dağ, özellikle dağcılık için en çok tercih edilen alanlardan biridir. Her yıl düzenlenen Sis Dağı Şenlikleri, çevredeki köy ve obalardan gelen insanların katılımıyla coşkuyla kutlanır. Sis Dağı, doğal güzellikleri ve ekosistemi nedeniyle C Statüsünde Milli Park olarak korunmaktadır.
6. Giresun Müzesi
Giresun Müzesi, eski adıyla Gogora Kilisesi olarak bilinen, 1850-1860 yılları arasında Rumlar tarafından inşa edilmiş bir Rum Ortodoks kilisesidir. Kilise, bulunduğu Zeytinlik Semti’nden adını almıştır. 1924 yılına kadar kilise olarak kullanılmış, mübadeleden sonra terk edilmiş ve 1948 yılına kadar boş kalmıştır.
Bu tarihi yapı, günümüzde İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’ne müze olarak tahsis edilmiştir. Müze binası, her biri 100 metrekare olan üç katlı bir yapıdır. Giriş katı ve birinci katı müze hizmetleri için, ikinci katı ise lojman olarak kullanılmaktadır.
7. Karagöl Dağları ve Yaylaları
Karagöl Dağları ve Yaylaları, Giresun’un en yüksek ikinci dağı olup, birçok oba ve doğal güzellik barındırır. Dağın kuzeybatısında, Ordu sınırına yakın Elmalı, Bozat Taşı ve İnboynu Obaları yer alır. Ayrıca, 3107 metre yüksekliğindeki Karagöl Tepesi’nin hemen altında bir buzul gölü olan Aygır Gölü bulunmaktadır.
Dağın doğusuna doğru ilerledikçe en büyük göl olan Karagöl Gölü ve bu gölden Aksu köyüne doğru inen vadide Bağırsak Gölü görülmektedir. Karagöl Dağları, trekking için oldukça elverişli olup, yaz aylarında rehber eşliğinde doğa yürüyüşleri yapılabilir. Bu bölge, hem doğaseverler hem de macera arayanlar için cazip bir destinasyondur.
8. Zeytinlik Semti
Zeytinlik Semti, Giresun’un tarihine ve kültürel mirasına yakından tanıklık etme imkanı sunan önemli bir bölgedir. Kalenin güneydoğusunda bulunan Zeytinlik Semti, tarihi Giresun evlerinden oluşmaktadır ve kentsel sit alanı olarak koruma altına alınmıştır.
Zeytinlik Mevkii, konumu itibariyle geleneksel Doğu Karadeniz yerleşimlerinin tüm özelliklerini taşımakta olup, geçmişteki kent dokusunu yansıtan müstesna bir semt olarak dikkat çekmektedir. Burada yer alan tarihi yapılar, ziyaretçilere Giresun’un kültürel geçmişini keşfetme fırsatı sunar.
9. Şebinkarahisar Kalesi
Şebinkarahisar Kalesi, Şebinkarahisar ilçe merkezinin kuzeyinde, Hacı Kayası olarak bilinen bir tepe üzerinde yer almaktadır. Kalenin yapım tarihi ve yaptıranı hakkında kesin bir bilgi veren bir kitabesi bulunmamaktadır. Ancak akademik yayınlarda, kalenin ilk kuruluşunun Roma öncesine kadar gittiği, surların büyük bölümünün ise Mengücekler döneminde yeniden inşa edildiği yönünde bilgiler bulunmaktadır. Özellikle Mengücekli hükümdarlarından Fahrettin Behramşah, 1184 yılında kaleye önemli eklemeler yaptırmıştır.
10. Kulakkaya Yaylası
Kulakkaya Yaylası, 1700 metre rakımda yer alan, ilginç doğa güzellikleri, orman gülleri ve vargit çiçekleri ile dolu bir yayladır. Giresun şehir merkezine 40 kilometre, Ordu-Giresun Havalimanı’na ise 85 kilometre uzaklıktadır. Yaylaya ulaşım, tamamen asfalt bir yol ile sağlanmakta olup büyük araçlar için uygundur.
Giresun’un en bilinen ve sıkça ziyaret edilen yaylalarından biri olan Kulakkaya Yaylası, yol üzerinde yer alan Despot Kayası ve Suyu, doğal güzelliklere sahip Erimez Mevkii ve Gelin Kayası gibi ilgi çekici noktalarla zengindir.
Alçakbel Orman içi piknik alanı, günübirlik dinlenme ve eğlence imkanı sunarken, yakınındaki Yavuz Kemal Beldesi’nde her türlü alışveriş hizmeti bulunmaktadır. Kulakkaya-Alçakbel Mevkii’nde yer alan Orman içi Eğitim Tesisleri ve piknik alanı, organize piknik sahası ve çocuk parkı ile günübirlik ziyaretçilere hizmet vermektedir.
11. Avarak Kalesi
Avarak Kalesi, Çamoluk Hacıahmetoğlu Köyü’nde yer almaktadır. Hâkim bir tepe üzerinde konumlanmış olup, yapım tarihi ve yaptıranı hakkında bilgi veren herhangi bir kitabesi ya da dönem kaynağı bulunmamaktadır. Kalenin inşasında kaba yonu moloz taş kullanılmıştır ve yapısı, bulunduğu tepenin topografik özelliklerine göre şekillenmiştir. Tepeyi çevreleyen surlardan bazıları günümüze kadar ulaşmayı başarmıştır. Surlar, moloz taş örgüsü arasında horasan harcı kullanılarak inşa edilmiştir.
12. Çakrak Yaylası
Çakrak Yaylası, Giresun’a 80 kilometre uzaklıkta bulunan ve Yağlıdere ile Kümbet Yaylası üzerinden ulaşılabilen güzel bir doğa alanıdır. Yayla, tarihi zenginlikleri ve doğal güzellikleriyle dikkat çekmektedir.
Çakrak merkezinde yer alan üç kemer köprü ve iki tarihi kilise kalıntısı, bölgenin tarihine ışık tutar. Ayrıca, Çakrak yakınlarındaki Kırkharman Obası’nda sağlam bir kilise ile beş değirmen kalıntısı bulunmaktadır.
Bölgedeki diğer dikkat çekici yapı ise Çıkrıkkapı Obası’nda yer alan ve sadece bir kapısı bulunan Hacı Abdullah Duvarı’dır. Bu duvar, Çin Seddi’nden sonra korunma amaçlı yapılan ikinci büyük duvar olarak bilinir ve 6,5 kilometre uzunluğunda, 1,5 metre yüksekliğindedir. 1610 yıllarında Rum işçilerine yaptırıldığı söylenmektedir.
13. Paşakonağı Yaylası
Paşakonağı Yaylası, Giresun’un Bulancak ilçesi sınırları içinde, Kovanlık beldesinde yer alır. Denizden 1450 metre yükseklikte bulunan bu yayla, yemyeşil doğası ile ziyaretçilerini kendine çeker. Yaylaya ulaşım, Bulancak İlçesi Kovanlık Beldesi’nden sağlanmaktadır.
Paşakonağı Yaylası, sarı, mor ve beyaz açelyaları (orman gülleri), derin vadileri ve bu vadilerdeki şelaleleri ile ünlüdür. Ayrıca, yaylada konaklamak isteyenler için bir otel de bulunmaktadır. Doğal güzellikler arasında Karasay Şelalesi, Geçilmez Vadisi, Çiğseli Gölü ve Kızılot Çayırı gibi ziyaret edilebilecek birçok yer vardır. Yaylaya ulaşım, Pazarsuyu-Kovanlık Yolu üzerinden yapılmakta olup, merkeze uzaklığı ortalama 65 kilometredir.
14. Koçkayası Tabiat Parkı
Koçkayası Tabiat Parkı, Giresun’a 65 km, Dereli İlçesi’ne ise 30 km mesafede yer almakta olup, 1840 metre rakıma sahiptir. Ulaşım asfalt yol ile sağlanmaktadır. Park, kuzeybatısında bulunan Koçkayası Tepesi’nden ve bu tepeden başlayarak Cımbırtlık Deresi’ne akan Koçkayası ile Küçükkoçkayası Dereleri’nden adını almıştır.
Koçkayası Tabiat Parkı, orman ekosistemi, kaya-akarsu ekosistemi ve yayla-mera ekosistemi olmak üzere üç farklı ekosistemi barındırmaktadır. Bu park, 64 farklı familyaya ait 136 bitki türü ve 160 omurgalı hayvan türüne ev sahipliği yapmaktadır. Parkın ortasından geçen Kara Dere, tarihi bir özellik taşımakta olup çevresinde Selçuklulardan kalma mezarlıklar bulunmaktadır. Ayrıca, park kuş göç yolları üzerinde yer alması sebebiyle önemli bir doğal yaşam alanıdır.
15. Andoz Kalesi
Andoz Kalesi, Giresun’un Espiye ilçesinin 3 kilometre batısında, denize hakim bir kayalık tepede, 250 metre yükseklikte yer almaktadır. Yağlıdere Deresi’nin kenarında bulunan kale, basamaklı yapısı ve çevresindeki uçurumlarla dikkat çeker. Kale, moloz taş ve harç kullanılarak inşa edilmiş olup, doğu-batı doğrultusunda dar bir hat halinde uzanır; bu yapı tepenin topografyasına uyum sağlar. Giriş kısmı, iki yarım daire burç ile korunmaktadır. Kalenin doğu ucunda, 4.80 x 3.72 metre ölçülerinde, dörtgen planlı ve tonozlu bir yapı kalıntısı bulunmaktadır.
16. Kaya Kilise
Kaya Kilise, Giresun’da, Askerlik Şubesi ile eski Lonca Yolu arasında yer alan tarihi bir yapıdır. Hristiyanlığın ilk yayıldığı dönemlerden kalma bu kaya tapınağı, bölgenin dini tarihine önemli bir tanıklık yapmaktadır. Kaya Kilise, Panai ve Surp Sarpis adlarıyla da bilinmektedir ve üç katlı bir yapıya sahip olduğu söylenmektedir. Geçmişte, bu kilisenin aynı zamanda bir şifahane olarak kullanıldığı bilinmektedir.
17. Hacı Abdullah Duvarı
Hacı Abdullah Duvarı, Çin Seddi’nden sonra korunma amaçlı inşa edilen ikinci büyük duvar olarak kabul edilmektedir. Sadece bir kapısı bulunan bu taş duvar, 404 yıldır ayakta kalmayı başarmıştır. Duvarın uzunluğu 6,5 kilometre ve yüksekliği ise 1,5 metredir. Hacı Abdullahzade tarafından 1610 yıllarında Rum işçilerine yaptırıldığı bilinen bu yapının, geçmişte savunma amacıyla kullanıldığı düşünülmektedir.
18. Gölyanı Obası
Gölyanı Obası, Giresun’un Yağlıdere ilçesine bağlı Sınır Köyü sınırlarında yer alan ve ilçeye 51 kilometre mesafede bulunan bir doğal cennettir. Etrafı tamamen doğal olan bu obada, yöreye özgü hartama adı verilen ahşap evler ve çam ağaçları ile çevrili, çanak şeklinde bir alanı kaplayan doğal bir göl bulunmaktadır. Toplam alanı yaklaşık 3000 m²’dir.
Gölyanı Obası, doğa, sağlık ve yeşil turizm sunmak amacıyla keşfedilmeyi bekleyen bir yer olarak dikkat çekmektedir. Yaylacılar, Nisan – Aralık ayları arasında bu yaylaya çıkmakta, şenlik zamanlarında ise bölge daha canlı ve hareketli hale gelmektedir. Ayrıca, Gölyanı Obası doğal sit alanı olarak koruma altına alınmıştır; bu sayede betonarme binaların yapımı engellenmiştir.
19. Görele Kemençe Evi
Görele Kemençe Evi, kemençenin anavatanı olarak bilinen Görele’de yer alan önemli bir kültür mekânıdır. Bu evde, 5,8 metre boyundaki dev kemençe, kemençe üstatlarının portreleri ve kemençenin tarihi hakkında bilgi verilmektedir.
Kemençenin yapım aşamasından, müzikal özelliklerine kadar pek çok bölümü sergilenmektedir. Ziyaretçiler, burada kemençenin muhteşem tınılarını dinleyebilir ve Karadeniz müziğinin keyfini çıkarabilirler.
20. Tamzara Mahallesi ve Tamzara Dokuması
Tamzara Mahallesi ve Tamzara Dokuması, Giresun’un tarihi ve kültürel zenginlikleriyle dolu, çanak şeklinde bir vadinin içinde konumlanmış eski bir yerleşim yeridir. Havası, iklimi ve mutfağıyla dikkat çeken bu mahalle, şifalı özelliği nedeniyle astım hastalığına iyi gelmektedir.
Tamzara, Şebinkarahisar’ın Tamzara Köyü”nden ismini alan asırlık Tamzara Bezi Dokuması ile de ünlüdür. Bu dokuma sanatının tarihi yüzyıllara dayanmaktadır ve geçmişte atlet, sofra bezi, havlu, çarşaf gibi günlük ihtiyaçlar için üretilmiştir. Günümüzde ise bu geleneksel dokuma, hediyelik ürünler olarak da kullanılmaktadır.