Balıkesir’in Havran ilçesinde ziyaret edebileceğiniz üç modern ve tarih kokan müze bulunmaktadır. Bu müzeler, ağırlıklı olarak Havranlı Seyit Onbaşı’nın kahramanlıklarına dair eserleri sergilerken, aynı zamanda Osmanlı ve Cumhuriyet dönemine ait değerli eserler de barındırmaktadır.
1. Havran Kent Müzesi
Havran Kent Müzesi, 8 Eylül 2017 tarihinde açılarak, Havran’ın tarihî ve kültürel mirasını ziyaretçilere tanıtan önemli bir mekândır. Müze, Hocazade Konağı’nda yer alır ve üç katlıdır. Giriş katında, Havran’ın tarihçesi görsellerle kronolojik olarak anlatılır, Antik Çağ’dan Cumhuriyet dönemine kadar uzanan bir kapsamda sunulur. İkinci kat, Çanakkale Kahramanı Seyit Onbaşı’yı ve 1. Dünya Savaşı ile Yunan işgalini anlatan sergilerle doludur.
Cumhuriyet Dönemi ve Osmanlı dönemine ait görseller ve objelerle sosyal, ekonomik ve sanayi değişimleri incelenir. Zemin katta, hamam sergisi ve tarihi esnaf dükkanlarının anlatıldığı “arasta” bölümü yer alır, eski meslekler ve zeytincilik konuları işlenir.
2. Seyit Onbaşı Anıt ve Müzesi
Seyit Onbaşı Anıt ve Müzesi, 4 dönümlük geniş bir alan üzerine kurulu olan bu anıt, Koca Seyit heykeli, Atatürk heykeli, anıt, müze ve savaş topu gibi önemli yapıları içermektedir.
Anıtın en dikkat çeken yapıtı, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi öğretim üyesi rahmetli Prof. Dr. Tankut Öktem tarafından projelendirilen Koca Seyit heykelidir. Bu heykelin yapımına başlanan ancak tamamlanamayan projeyi, Öktem’in ailesi tamamlamıştır. Heykel, Seyit Onbaşı’nın Çanakkale’deki büyük kahramanlığını simgeler. Tankut Öktem, Havranlılar tarafından büyük bir saygı ile anılmaktadır.
Heykelin birleşiminde yer alan Atatürk Anıtı, Balıkesir Valiliği ve Havran Kaymakamlığı tarafından yapılmıştır. Atatürk’ün sözlerini içeren bu anıt, Çanakkale Savaşları’ndaki siperleri simgeleyen özel bir kompozisyonla tasarlanmıştır. Anıtta Ocean gemisi ve Koca Seyit’in topa sürdüğü mermiler de yapılmıştır.
3. Atatürk ve Seyit Onbaşı Müzesi
Çanakkale Savaşı ve Büyük Taarruz'un kahramanı olan Seyit Onbaşı'nın, Atatürk ile savaşlardan sonra burada görüştüğü de bilinmektedir. Bu özel görüşme, müzede görsel ve sesli tasvirler ile canlandırılmış ve ziyaretçilere duygu yüklü bir deneyim sunulmuştur.
Müzede, döneme ait eşyalar orijinal halleriyle korunmuş olup, geçmişin izlerini taşıyan bu eşyalar görülmeye değerdir. Müzede, üç katlı bir yapıdır. Hem Atatürk’ün hem de Seyit Onbaşı'nın hatıralarını yaşatan bu müze, bölgenin kültürel mirasını keşfetmek isteyenler için gezilecek Havran müzelerinden birisidir.