İç Anadolu’nun önemli ticaret ve kültür merkezlerinden olan Kayseri, tarih boyunca Hititler, Frigler, Persler, Romalılar, Bizanslılar, Selçuklular ve Osmanlılar gibi birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Şehrin köklü geçmişi, günümüze kadar ulaşan sayısız tarihi yapı ve arkeolojik alanla kendini göstermektedir. Kayseri’nin tarihi derinlikleri arasında Kültepe, Kayseri Kalesi, Selçuklu ve Osmanlı dönemine ait eserlerle dolu Hunat Hatun Külliyesi, Sahabiye Medresesi gibi mimari harikalar yer alır.
Ayrıca, doğal güzellikler açısından da zengin olan şehir, her mevsim karla kaplı zirvesiyle Erciyes Dağı, yamaç paraşütüyle ünlü Ali Dağı ve huzur veren Erdemli Vadisi gibi doğa harikalarına sahiptir. Kayseri’de gezilecek önemli 20 yer:
1. Kayseri Kalesi
Kayseri Kalesi ve Surları, 3. yüzyılda Roma döneminde inşa edilmiş, 6. yüzyılda Bizans döneminde daraltılmıştır. Selçuklu Sultanı I. Alaeddin Keykubat döneminde mevcut haliyle yeniden yapılmış ve Karamanoğulları ile Osmanoğulları dönemlerinde iki kez onarılmıştır. Orta Anadolu’daki ulaşım geçitlerinde bulunan bu kale, Kayseri şehir merkezini koruyan tarihi bir yapıdır. Kale, düz bir alana kurulmuş olup Dış Kale ve İç Kale olarak iki kısımdan oluşur.
2. Erciyes Dağı
Erciyes Dağı, Kayseri’nin sembolü olarak bulutları delen zirvesi, eksik olmayan karı ve ihtişamıyla dikkat çeker. İç Anadolu Bölgesi’nin en yüksek, Türkiye’nin beşinci büyük dağı olan Erciyes, kış turizmi, dağ tırmanışı ve yayla turizmi açısından yıl boyunca önemli bir destinasyondur. Her mevsim bembeyaz zirvesiyle doğa severleri cezbeden bu dağ, Kayseri denilince akla gelen ilk doğa harikasıdır ve her dönem ziyaretçi akınına uğrar.
3. Melikgazi Türbesi
Melikgazi Türbesi, Kayseri’nin Pınarbaşı İlçesi’ne bağlı Melikgazi Köyü’nde, Melikgazi Kalesi’nin eteğinde yer alır. Danişmentliler’den Emir Melik Gazi’ye (1104-1134) ait olan türbe, alt kısmında Melik Gazi’nin de bulunduğu üç mumyalı ceset barındırır. Türbenin üst kısmı, sandukanın bulunduğu ince ve yassı tuğlalardan yapılmıştır. Tamamen tuğladan inşa edilen kümbet, çeşitli geometrik şekillerde dizilmiş tuğla kaplamaları ile dikkat çeken bir işçilik sergiler.
4. Kayseri Ulu Cami
Kayseri’deki Ulu Cami (Cami Kebir), şehir merkezinde, Kapalıçarşı’nın yanında yer alır. Ulu Cami olarak bilinen bu yapı, bazı kaynaklarda Cami-i Kebir veya Sultan Cami olarak da anılmaktadır. Hicri 530 Miladi 1135 tarihinde Danişmendli hükümdarı Melik Mehmet Gazi tarafından inşa edilmiştir.
Caminin kuzeye açılan kapısının yanındaki kitabe, bir onarım kitabesidir. Melik Mehmet Gazi’nin yeğenlerinden Yağıbasanoğlu tarafından, Muzaffereddin Mahmud tarafından 1206 yılında onarılmıştır. Şehir merkezindeki en eski camilerden biri olup, Selçuklu mimarisinin güzel örneklerindendir.
5. Hunat Hatun Külliyesi
Hunat Hatun Külliyesi, Alaeddin Keykubad’ın eşi ve II. Keyhüsrev’in annesi Mahperi Hatun tarafından 1237-1246 yılları arasında yaptırılmıştır. Cami, medrese, türbe ve hamamdan oluşan külliye, hem genel görünümü hem de yapılış şekliyle Anadolu’daki Selçuklu eserlerinin en güzel ve önemli örneklerinden biridir.
6. Sahabiye Medresesi
Sahabiye Medresesi, Kayseri’de, Cumhuriyet Meydanı’nda yer almaktadır. Selçuklu Sultanı III. Gıyasettin Keyhusrev döneminde 1267-68 yıllarında Sahib Ali bin Hüseyin tarafından inşa edilmiştir. Medresenin kitabesinde kurucu olarak belirtilen kişinin, ünlü Selçuklu veziri Sahib Ata Fahreddin Ali olduğu anlaşılmaktadır. Kapının yanlarındaki ve üzerindeki geometrik oymalar, Selçuklu son dönem işçiliğinin en güzel örneklerini yansıtır.
7. Erdemli Vadisi
Erdemli Vadisi, Kayseri’nin Yeşilhisar ilçesine bağlı Erdemli Köyü sınırlarında yer alır. Yeşilhisar’ın 4 kilometre kuzeyinde, Kayseri il merkezine ise 69 kilometre uzaklıktadır. Vadi, Erciyes Dağı’nın aktif bir volkan olduğu dönemde püskürttüğü lavların, akarsular tarafından aşındırılması sonucu oluşmuş kanyon şeklinde dikkat çeken doğal bir yapıdır.
8. Erciyes Kayak Merkezi
Erciyes Kayak Merkezi, Kayseri’nin 25 km doğusunda, 3.916 metre yüksekliğindeki Erciyes Dağı’nda yer alır. Türkiye’nin önemli kayak merkezlerinden biridir ve çeşitli zorluk seviyelerinde pistler sunar. Modern tesisler, kayak okulları, kiralık ekipmanlar, restoranlar ve konaklama seçenekleri ile donatılmıştır. Teleferik ve telesiyejler, kayakçılara rahat erişim sağlar. Kış aylarında yüksek kar kalitesi ile bilinirken, yazın da dağ yürüyüşleri gibi aktiviteler sunar. Yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çeken bu merkez, doğa ile iç içe bir kış tatili yapmak isteyenler için ideal bir destinasyondur.
9. Yamula Barajı
Yamula Barajı, Kayseri’nin 25 kilometre kuzeybatısında, Kızılırmak Nehri üzerinde Yemliha Köyü yakınlarında yer alır. 27 Aralık 2003 tarihinde su tutmaya başlayan baraj, 65 kilometre uzunluğunda büyük bir göl görünümüne sahiptir. Baraj gölü, su sporlarına ev sahipliği yaparak her yıl yelkenli, kürek, yüzme, off-shore ve kano yarışlarına sahne olmaktadır.
10. Ağırnas Yer Altı Şehri
Ağırnas Yer Altı Şehri’nin bazı bölümlerinin milattan önce yapıldığı tahmin edilmektedir, ancak büyük kısmının milattan sonraki yıllarda ve daha sonraki yüzyıllarda eklenmiş olduğu kesindir. Yer altı şehrinde görülen Hristiyanlık dönemi ibadet yerleri, kirişler ve resimler, en çok M.S. 1. ve 13. yüzyıllar arasında kullanıldığını göstermektedir.
11. Ali Dağı
Ali Dağı, Kayseri’nin Talas ilçesinin yamaçlarına kurulmuş olup, Türkiye’nin önde gelen yamaç paraşütü merkezlerinden biridir. Kayseri il merkezine sadece 15 dakika uzaklıkta yer almasıyla kolay erişim sunar. Zirveye kolay çıkış imkanı, iyi termik ve hava akımları sayesinde sporcuların 130 kilometreye kadar uçmalarına olanak tanır. 5400 metreye kadar uçuş yapılabilen Ali Dağı, yamaç paraşütü konusunda uluslararası bir merkez konumundadır. Dağın iki kalkış pisti bulunmaktadır; biri güney rüzgarlarına, diğeri kuzey rüzgarlarına uygundur, irtifa farkı ise 600 ile 750 metredir.
12. Kayseri Cumhuriyet Meydanı
Kayseri Cumhuriyet Meydanı, Kayseri’nin Melikgazi ilçesinde yer alan ve şehrin en işlek meydanlarından biridir. Aynı zamanda Türkiye’nin en geniş meydanlarından biri olarak bilinir. Şehir merkezinin önemli bir noktası olan meydan, çevresindeki tarihi ve kültürel yapılarla Kayseri’nin kalbinin attığı yer olarak öne çıkar. Çevresinde tarihi yapılar bulunur.
13. Kayseri Saat Kulesi
Kayseri Saat Kulesi, II. Abdülhamit’in emriyle ve Kayseri Mutasarrıfı Haydar Bey’in desteğiyle, 1906 yılında Tavlusunlu Salih Usta tarafından inşa edilmiştir. 15 metre yüksekliğindeki bu kule, helezon merdivenlerle çıkılarak erişilen bir yapıdır. Kuleye ek olarak, yanında bir saat odası bulunur.
Milli Mücadele döneminde Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Kayseri Şubesi olarak kullanılmış olan kule, sivri piramidal külahı altında dikdörtgen bir açıklık ve saat çanına sahiptir. Kesme taştan yapılan yapı, enine düzenlenmiş silmelerle üç bölüme ayrılmış olup, üst bölümde saat için dairesel açıklıklar bulunmaktadır. Bu yapı, Kayseri’nin tarihi ve kültürel mirasının önemli bir parçasıdır.
14. Kayseri Arkeoloji Müzesi
Kayseri Arkeoloji Müzesi, zengin tarihî geçmişiyle birçok medeniyete ev sahipliği yapan Kayseri’de, kültürel mirasın korunması ve sunulması amacıyla 1930 yılında kurulmuştur. 1965 yılında Melikgazi ilçesindeki Gültepe Mahallesi’nde yeni bir müze binasının inşasına başlanmış ve 26 Haziran 1969’da kapılarını ziyaretçilere açmıştır. 50 yıl boyunca hizmet veren bu müze, zamanla artan ihtiyaçlara cevap veremez hale gelmiştir. Bu nedenle, 2019 yılında Kayseri Kalesi içinde yeni bir müze yapılarak taşınmış ve burada modern sunum teknikleriyle yeniden hizmet vermeye başlamıştır.
15. Melikgazi Kalesi
Melikgazi Kalesi, Kayseri’nin Pınarbaşı ilçesine bağlı Melikgazi Köyü’nde, Melik Gazi Türbesi’nin devamında yer alan tepelik bir alana kurulmuştur. Stratejik bir konuma sahip olan kale, çevre araziye hakim olup Bizans Dönemi’nde Zamantı ve Elbistan yollarını kontrol altında tutmak amacıyla inşa edilmiştir. Savunma amacıyla yapılan kale, bölgenin güvenliği açısından önemli bir rol oynamıştır ve tarihteki askeri ve ticari geçiş yollarının korunmasında büyük bir öneme sahip olmuştur.
16. Güpgüpoğlu Konağı Etnoğrafya Müzesi
1419 yılında inşasına başlanan bu konak, zaman içinde yapılan eklemelerle bugünkü halini 18. yüzyılda almıştır. Konakta, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait eserler sergilenmekte olup, zengin bir kültürel miras sunulmaktadır. Müze olarak hizmet veren bu yapıda, 18. yüzyıl konak yaşamını yansıtan gelin odası, harem odası, misafir odası gibi tematik odalar yer almaktadır. Bu odalar, dönemin günlük yaşantısını, dekorasyon ve mimarisiyle mükemmel şekilde yansıtarak ziyaretçilere tarihi bir atmosfer sunmaktadır.
17. Hacer Ormanı
Hacer Boğazı, Yahyalı ilçesinin Ulupınar köyü sınırları içinde, deniz seviyesinden 2200 metre yükseklikte yer alıyor. Etrafı son derece dik kayalıklarla çevrili bu bölge, yüksekliği 3000 metreyi aşan dağların arasında yer alıyor.
18. Sırçalı Kümbet
Sırçalı Kümbet, Kayseri’de Merkez Endüstri Meslek Lisesi bahçesinde yer almaktadır. “Sırçalı” adı, eskiden çinilerle süslenmiş olmasından gelmektedir. XIV. yüzyılın ortalarına tarihlenen bu türbe, mimari özellikleriyle dönemin tipik Selçuklu kümbetlerinden biri olarak dikkat çeker.
19. Argıncık Haydar Bey Köşkü
Kocasinan İlçesi’ne bağlı Saray Bosna Mahallesi’nde bulunan köşk, 14. yüzyılın ilk yarısında düzgün kesme taştan inşa edilmiştir. Son yıllarda yapılan onarımlar sayesinde sağlam hale getirilmiştir. 2009 yılında yapılan son restorasyonun ardından, köşk At Binicilik Merkezi, Kır Düğün Salonu ve Alaturka Restoran olarak halka hizmet vermeye başlamıştır.
20. Kültepe
Kültepe, Kayseri’nin 24 kilometre uzağında, Anadolu’nun en eski yerleşimlerinden biridir ve Kayseri tarihini 6 bin yıl öncesine dayandıran önemli buluntulara ev sahipliği yapar. Hititlerin Anadolu’daki ilk kenti olan Kültepe, höyük ve onu çevreleyen Karum’dan oluşur.
Burada yönetim binaları, dini yapılar, evler, dükkanlar ve atölyelerin kalıntıları günümüze kadar korunmuştur. Kültepe, Anadolu medeniyetlerinin ticari ve sosyal yaşamını aydınlatan zengin bir arkeolojik alan olarak, tarihe ışık tutmaya devam etmektedir.
