Şanlıurfa Arkeoloji ve Mozaik Müzesi eski adı ile Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi Türkiye’nin kapalı alan ve sergi salonu bakımından en büyük müzesidir. 34 bin metrekare kapalı alanıyla Türkiye’nin en büyük müzesi olma unvanına sahiptir. Dünyada canlandırma sayısı açısından sayılı müzeler arasında yer alır ve 4,5 km uzunluğunda bir gezi güzergahına sahiptir, bu özelliği ile ülkemizin en uzun gezi güzergahına sahip müzesi olarak öne çıkar.
Şanlıurfa Müzesi, 1965 yılından beri hizmet vermektedir. Ancak, bugünkü modern binasına 2015 yılında taşınmıştır. 24 Mayıs 2015 tarihinde ziyarete açılan Şanlıurfa Arkeoloji ve Mozaik Müzesi, büyük bir kompleks olarak tasarlanmıştır. Müze, 14 ana sergi salonu ve 33 canlandırma alanı ile geniş bir koleksiyon sunar. Resim ve heykel sergileri için geçici sergi salonlarına, tanıtım filmlerinin gösterildiği sinevizyon odalarına, bir çocuk oyun alanına ve hediyelik eşya satış ünitelerine ev sahipliği yapmaktadır. Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi’nin depolarında bulunan yaklaşık 65.000 eserden şu anda 5.000’i sergiye çıkarılmıştır. Çıkarılmayan eserler ise zamanla dönüşümlü olarak sergiye sunulması planlanmaktadır.
Şanlıurfa Arkeoloji ve Mozaik Müzesi, ziyaretçilerine tarih öncesi dönemlerden modern çağlara kadar kapsamlı bir koleksiyon sunar. Sergi salonlarında, kronolojik bir düzen içinde, Paleolitik Dönem’e ait yüzey buluntuları ve canlandırmalar, Neolitik Dönem’in en dikkat çekici eseri olan insan boyutlarında “Balıklıgöl Adamı”, dünyanın en eski tapınağı Göbeklitepe’ye dair kazı buluntuları ve canlandırmalar, Nevali Çori Tapınağı ile Kalkolitik, Tunç, Demir, Helenistik, Roma, Bizans ve İslami dönemlere ait önemli eserler sergilenmektedir. Ayrıca, savaşçı Amazon kadınlarının dünyada ilk kez mozaiğe resmedilmiş hali, Şanlıurfa Mozaik Müzesi’nde sergilenmektedir.
Müzenin giriş kısmında, yaklaşık 1000 araç kapasiteli kapalı otopark ve ziyaretçilerin dinlenip vakit geçirebileceği 400 kişilik kapalı bir kafe ve restoran bulunmaktadır. Arkeopark alanında, kazı çalışmalarının nasıl yapıldığını özellikle okul çağındaki çocuklara öğretmek amacıyla deneysel arkeolojik çalışmaların gerçekleştirilebileceği bir kazı eğitim alanı bulunmaktadır.
Şanlıurfa Arkeoloji ve Mozaik Müzesi’ne uçakla gitmek için öncelikle bulunduğunuz şehirden Şanlıurfa GAP Havalimanı’na bilet almanız gerekir. Havalimanı, şehir merkezinine yaklaşık 33 dakika (35,4 km) uzaklıktadır. Uçakla varıştan sonra, havaalanı servis otobüsü, taksi veya araç kiralama ile şehir merkezine geçebilirsiniz. Şehir merkezine ulaştıktan sonra, müzeye taksi, dolmuş veya yürüyerek ulaşabilirsiniz. Müze, Şanlıurfa şehir merkezinde yer alır ve ziyaretçilere geniş bir kültürel deneyim sunar.
