İlk durak olarak Cehennemağzı Mağaraları, muhteşem jeolojik oluşumları ve tarihi kalıntılarıyla keşfedilmeyi bekliyor. Ardından, 12 Mart 2019'da Tabiat Anıtı olarak ilan edilen Harmankaya Şelalesi, etkileyici manzarasıyla doğaseverler içindir.
Tios Antik Kenti, MÖ 3. yüzyıla uzanan tarihiyle kültürel bir yolculuk vaat ederken, Varagel Tüneli endüstriyel geçmişin izlerini taşıyor. Zonguldak'ın tarihini daha yakından tanımak için Karadeniz Ereğli Müzesi ve Zonguldak Maden Müzesi ziyaret edilmelidir. Zonguldak'ta gezilecek 20 önemli yer:
1. Cehennemağzı Mağaraları
Cehennemağzı Mağaraları, Zonguldak'ın Karadeniz Ereğli ilçesinde, şehir merkezine yaklaşık 50 km mesafede yer alan ve yan yana sıralanmış üç mağaradan oluşan bir doğal ve tarihi oluşumdur. Bu mağaralar, volkanoklastik kayaçlar içinde şekillenmiştir ve ikisinde doğal göller bulunmaktadır.
Mağaraların oluşumu, hem jeolojik özellikleriyle hem de içerdiği tarihi kalıntılarla dikkat çeker. Birinci mağara iki bölümden oluşur. İlk bölümde, zemininde bitki ve geometrik motiflerle süslü bir mozaik yer alır.
2. Zonguldak Harmankaya Şelalesi
Harmankaya Şelaleleri, Zonguldak ilinin Merkez ilçesinde yer alan etkileyici bir doğa harikasıdır. 12 Mart 2019 tarihinde Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından Tabiat Anıtı olarak ilan edilmiştir. Bu alan, tabiatın ve doğal olayların oluşturduğu özellikler ile bilimsel değeri nedeniyle korunmaya alınmıştır.
Harmankaya Şelaleleri, 158 hektarlık geniş bir alanı kaplamaktadır ve jeolojik olarak üç ana formasyonun kesişim noktasında bulunması, bölgenin doğal zenginliğini artırmaktadır. Zonguldak il merkezine sadece 4 kilometre mesafede yer alan bu doğa harikası, Karagöl Deresi üzerinde konumlanmış olup, 1 metreden 25 metreye kadar değişen boyutlarda yedi ayrı şelaleden oluşmaktadır. Şelalelerin çevresi, hem doğa yürüyüşleri yapmak isteyenler hem de piknik alanları arayan ziyaretçiler için ideal bir ortam sunmaktadır.
3. Tios (Tieion) Antik Kenti
Tios (Tieion) Antik Kenti, Zonguldak'ın Çaycuma ilçesi, Filyos beldesinde yer alan ve Karadeniz'in tarihi ticaret yollarında önemli bir rol oynayan eski bir Milet kolonisidir. MÖ 3. yüzyılda ticaret amaçlı kurulan bu kent, Karadeniz'in kuzeyinden getirilen malların depolandığı ve dağıtıldığı bir liman merkezi olarak işlev görmüştür. Kentin stratejik konumu, Roma, Bizans ve Cenevizlilerin de dikkatini çekmiş ve bu medeniyetler döneminde bölge sürekli önemini korumuştur. Zengin tarihi geçmişiyle Tios, kültürler arası etkileşimlerin izlerini barındıran önemli bir arkeolojik alan olarak öne çıkmaktadır.
Tios Antik Kenti, arkeolojik kazılarla gün yüzüne çıkmayı bekleyen pek çok yapıya ev sahipliği yapmaktadır. Bu kalıntılar arasında kale, açık hava tiyatrosu, yeraltı şehri, su kemerleri ve antik liman mendireği gibi yapılar dikkat çekmektedir. Kentin tarihi MÖ 1200'lere kadar uzanmakta olup, günümüzde devam eden kazılar sayesinde bu eski medeniyetin izleri daha da netleşmektedir.
4. Varagel Tüneli (Fener Tünelleri)
Varagel Tüneli (Fener Tünelleri), Zonguldak'ın Merkez ilçesinde yer alan tarihi bir yapıdır. Endüstriyel amaçlarla inşa edilmiş olan bu tünel, deniz kenarında karstik yapısal özelliklere sahip kayalıkların içine inşa edilmiştir. Bu jeolojik yapı, tünelin doğal mirasa olan katkısını artırmaktadır.
Yaklaşık yetmiş beş yıllık bir geçmişe sahip olan Varagel Tüneli, endüstrideki kullanımının yanı sıra, kültürel endüstri mirasına da önemli bir katkı sunmaktadır. Tarihi yapısı, bölgenin sanayi geçmişini ve gelişimini gözler önüne sermektedir. Varagel Tüneli, turizm açısından da önemli bir yere sahiptir.
5. Karadeniz Ereğli Müzesi
Karadeniz Ereğli Müzesi, 1870 yılında Halil Paşa Karamahmutoğlu tarafından inşa edilmiştir. Bir dönem Ortaokul ve Kız Meslek Lisesi olarak kullanılan bina, 1981 yılında tescillenmiş ve 1998 yılında müze olarak hizmet vermeye başlamıştır.
Müzenin inşa edildiği konağın, eski bir kilisenin üzerine yapıldığı düşünülmektedir. Bina yapımında, Roma dönemine ait binalardan toplanan sipolyen malzeme, cephe süslemelerinde kullanılmıştır. Karadeniz Ereğli Müzesi, toplamda 7.484 eser sergilemektedir. Bu eserlerin 2.202'si arkeolojik, 4.695'i sikke ve 587'si etnografik özellik taşımaktadır.
6. Gümeli Tabiat Anıtı
Gümeli Tabiat Anıtı, Zonguldak'ın Alaplı ilçesinde, Gümeli Ormanları içerisinde yer alan 2550 dekar büyüklüğünde bir alan olarak, 11 Mart 2008 tarihinde tabiat anıtı olarak ilan edilmiştir. Bu bölgenin en dikkat çekici özelliği, 1987 ve 1164 yaşlarındaki yaşlı porsuk ağaçlarını içeren doğal porsuk meşceresidir. Alanda, ortalama 300 ile 500 yaş arasında birçok porsuk ağacı bulunmaktadır.
Gümeli Tabiat Anıtı'nın en önemli özelliği, burada bulunan ağaçların binlerce yıl boyunca genç bir fidan gibi yaşamalarını sağlayan eşsiz doğal koşullardır. Bu özellikleriyle Gümeli Tabiat Anıtı, Türkiye'nin en değerli ve hassas tabiat turizmi alanları arasında öne çıkmaktadır.
7. 3 Şehit Mehmet Anıtı
3 Şehit Mehmet Anıtı, Zonguldak'ın Kozlu karayolu üzerinde, şehir merkezine yaklaşık 2 km mesafede yer almaktadır. Anıt, 1973 yılında mimar Yılmaz Soylu denetiminde, üç ay gibi kısa bir sürede inşa edilmiştir. Anıt, Zonguldak'ın tarihindeki üç önemli figürü simgeler: şehit asker, şehit madenci ve madenlerin ilk kurbanı olarak bilinen efsanevi şehit Uzun Mehmet. Uzun Mehmet Anıtı, o dönemde Zonguldak şehir merkezinin her yerinden görünmesi amacıyla, ulaşım zorluğuna rağmen Balkaya sırtına konumlandırılmıştır.
1983 yılında Zonguldak Belediyesi tarafından anıt çevresi piknik alanı ve gezi yolu olarak düzenlenmiştir. 3 Şehit Mehmet Anıtı'nın bulunduğu 16.036 m² alan, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi'ne tahsis edilmiştir. Bu alanda, üniversite tarafından yapılan sosyal tesisler de bulunmaktadır.
8. Dirgine Çayı ve Vadisi
Dirgine Çayı ve Vadisi, Zonguldak'ın Devrek ilçesinde, Yedigöller Milli Parkı güzergahında yer alan doğal bir alandır. Özellikle Mart-Haziran ayları arasında su seviyesinin yükselmesi, Dirgine Çayı'nı rafting tutkunları için cazip bir destinasyon haline getirir. Bu dönemde, rafting etkinlikleri düzenlenmekte ve her yıl çok sayıda macera sever bu heyecan dolu aktiviteye katılmaktadır.
9. Kaletepe
Kaletepe, Karadeniz Ereğli'de yer alan ve tarihi Herakleia Tepesi olarak bilinen doğal bir yükselti, deniz seviyesinden yaklaşık 150-200 metre yüksekliktedir. Bu alan, tarihsel süreç içerisinde çeşitli uygarlıklar tarafından yerleşim yeri olarak benimsenmiş ve kent surları ile çevrelenmiştir. Kaynaklara göre, MÖ 4. yüzyılda Herakleia Pontika tiranlığı döneminde, kentin akropolisi bu tepe üzerinde kurulmuştur. Kaletepe'de, kare planlı bir baş kule ve bu kuleye bağlı sur duvarları ile sınırlandırılmış masif kulelerin bulunduğu, paralel kenar biçiminde bir açık sarnıç yer almaktadır.
Kaletepe'nin güneydoğusundaki kule, geniş bir yarıkla ayakta dururken, kuzeydoğudaki kule ve kuzeybatı ucundaki kule/duvar yoğun ağaç ve çalı örtüsü nedeniyle gözlemlenememektedir. Antik döneme ait eserlerin günümüze ulaşmamasının en önemli nedeni, MÖ 70'te Romalıların kente hâkim olduğu kuşatma sırasında Herakleia'nın tamamen yağmalanmasıdır. Ereğli Kalesi'nin inşa tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte, yapım tekniği ve kent surlarındaki kitabelere dayanarak Bizans dönemine tarihlenmektedir. Ayrıca, kale tarih boyunca Cenevizliler ve Osmanlılar tarafından da kullanılmıştır
10. Üzülmez Kültür Vadisi
Üzülmez Kültür Vadisi, Zonguldak'ın Asma Mahallesi'nde bulunan önemli bir alan olarak, endüstri mirası ile doğal güzelliklerin bir araya geldiği bir yer. Eski Lavuar Binası, Eski Atölye Binası ve Rombaki Konağı gibi tarihi yapılar, bölgenin geçmişine dair izler taşırken, yapılan projeler sayesinde bu alanın kentsel yaşama ve turizme kazandırılması hedefleniyor.
11. Gazi Alemdar Gemisi Müzesi
Gazi Alemdar Gemisi Müzesi, Karadeniz Ereğli'de yer alan 1898 yılında Danimarka'nın Kopenhag tersanelerinde inşa edilen Alemdar gemisinin sergilendiği bir müzedir. Gemi, 49.475 metre uzunluğunda, 7.95 metre genişliğinde ve 363 GRT – 192 NET tonajında olup, çift kazanlı bir yapıya sahiptir. Motor gücü 750 HP olan bu geminin saatteki hızı on iki deniz milidir.
Birinci Dünya Savaşı sırasında, Osmanlı Hükümeti tarafından el konulan gemi, bu süreçte “Alemdar” ismiyle anılmaya başlamıştır. Vatansever görevli kişiler, gemiyi kaçırarak 23-24 Ocak 1921 tarihlerinde Ereğli'ye getirmiş ve Kuvay-ı Milliye saflarına katılmıştır. Bu tarihi olayın anısını yaşatmak amacıyla, Alemdar gemisinin bire bir örneği inşa edilerek 08.08.2008 tarihinde müze olarak ziyarete açılmıştır.
12. Filyos Kalesi
Filyos Kalesi, Zonguldak'ın Filyos beldesinde, denize hakim bir burun üzerinde yer alan tarihi bir yapıdır. Romalılar döneminde inşa edildiği düşünülen bu kale, stratejik konumu sayesinde Karadeniz'e açılan önemli bir nokta olarak kentin savunmasında önemli rol oynamıştır. Kalenin inşasında, yapıya güçlü ve heybetli bir görünüm kazandırmak amacıyla iri taşlar kullanılmıştır.
13. Zonguldak Şehir Ormanı
Zonguldak Merkez ilçesi, Elvanpazarcık beldesinin Kaymakdere mevkiinde bulunan Zonguldak Şehir Ormanı, doğa ile iç içe huzurlu bir alan sunmaktadır. Bu ormanda, çocuk oyun alanları, yürüyüş yolları, seyir terasları ve yağmur barınakları gibi çeşitli olanaklar mevcuttur.
Ayrıca, çadır kamp alanı ve ahşap köprüler ile gölet, doğaseverlerin keyifli vakit geçirmesine olanak tanımaktadır. Ormanın zengin bitki örtüsü, birçok ağaç ve endemik bitki türü ile doludur, bu da ekosistem açısından önemli bir çeşitlilik sunmaktadır. Ziyaretçiler, Zonguldak Merkez'e bağlı Elvanpazarcık Beldesi'nden kolaylıkla ulaşabilecekleri bu doğal cennette, doğanın tadını çıkarabilir ve keyifli anlar geçirebilirler.
14. Çayır Mağarası
Çayır Mağarası, Zonguldak'ın Çaycuma ilçesi yakınlarındaki Güdüllü Köyü'nde bulunan 1300 metre uzunluğunda bir doğa harikasıdır. Zonguldak-Çaycuma karayolunun 10. kilometresinde yer alan mağara, Sofular ve Eğridere sularının mağara girişinden yer altına inip, 1004 metre ilerledikten sonra Çayırköy'den yüzeye çıkmasıyla bilinir.
Mağara, 30 metrelik dik bir inişle başlar ve 500 metre sonra bir sifona ulaşır. Sifon, suyun az olduğu dönemlerde geçilebilir. Sonrasında göllerle yatay olarak ilerleyen mağara, geniş yeraltı nehrine bağlanır; bu nehir botla gezilebilecek kadar geniştir. Mağarada, 6 farklı yarasa türü yaşar ve mağara etkileyici sarkıt ve dikitlerle doludur.
15. Karadeniz Ereğli Belediyesi Kent Müzesi
Karadeniz Ereğli Belediyesi Kent Müzesi, ilçenin tarihi kent merkezini oluşturan önemli öğelerden biri olan Cıbıroğlu Konağı'nda bulunmaktadır. Akarca Mahallesi, Ressam Osman Zeki Oral Sokak'ta yer alan bu taşınmaz, 2011 yılında Karadeniz Ereğli Belediyesi tarafından kamulaştırılarak müze olarak değerlendirilmiştir. Aynı yıl, müze projesi; KTB Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Karadeniz Ereğli Müzesi, Tarihi Kentler Birliği ve Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı (ÇEKÜL) gibi çeşitli kurum ve kuruluşlara sunulmuştur.
Proje, Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı (BAKKA), Tarihi Kentler Birliği, ÇEKÜL Vakfı ve Karadeniz Ereğli Belediyesi iş birliğiyle hayata geçirilmiştir. Sonuç olarak, Karadeniz Ereğli Belediyesi Kent Müzesi, 2 Aralık 2014 tarihinde halkın ziyaretine açılmıştır. Müze, ilçenin tarihi ve kültürel mirasını korumayı, tanıtmayı ve gelecek nesillere aktarmayı hedeflemektedir
16. Zonguldak Maden Müzesi
Zonguldak Maden Müzesi ve Kömür Deneyim Ocağı, Türkiye'nin ilk ve tek maden müzesidir. 09 Aralık 2016 tarihinde ziyarete açılan müze, toplam 7000 m² alan üzerine inşa edilmiştir. Bu alan, 1000 m² kapalı sergi alanları, bahçe teşhir alanı, Maden Şehitleri Anıtı ve Kömür Deneyim Ocağı gibi çeşitli bölümler içermektedir.
Müzede, Zonguldak kömür havzasında 1840'lı yıllardan bu yana kömür üretiminde kullanılan araç ve gereçler, karbonifer fosilleri, kömürden elde edilen ürünler ve eser niteliğindeki dokümanlar sergilenmektedir. Ayrıca, kömürün sosyal, kültürel ve ekonomik hayata katkıları da vurgulanmaktadır. Ziyaretçiler, müzede yer alan simülasyonlar, maketler ve dokunmatik ekranlar aracılığıyla kömürün yer altından gün yüzüne çıkarılması süreçlerini deneyimleyebilirler.
17. Kilise Mağarası
Kilise Mağarası, Karadeniz Ereğli Cehennemağzı Mağaraları'nın birincisi olarak bilinir ve tarihi önemi büyük olan bir yapıdır. İçinde bulunan sütunlar, sütun başlıkları, mozaik döşemeler ve kandil yuvaları, bu mağaranın paganizmin egemen olduğu bir dönemde ilk Hıristiyanlar tarafından gizli ibadet merkezi olarak kullanıldığını göstermektedir. Mağara içindeki kalıntılar, erken Hıristiyanlık döneminin izlerini taşıyan çeşitli motiflerle süslenmiştir.
Mağara, iki bölüm halinde düzenlenmiştir. Birinci bölümde, zemin orijinal bitki ve geometrik motiflerle döşenmiş mozaik ile kaplanmıştır. İkinci bölümün doğu duvarında küçük bir apsis yer almakta ve önünde kademeli basamaklar bulunmaktadır.
18. Zonguldak Limanı
Zonguldak Limanı, Zonguldak ilinin doğal güzellikleri ve dağlık yapısıyla çevrili bir bölgede yer almaktadır. Uzun yıllar boyunca, bu liman şehrin tek ulaşım seçeneği olarak deniz yolunu sunmuştur. Tarih boyunca, Zonguldak Limanı yük taşımacılığında önemli bir rol oynamış ve aynı zamanda yolcu taşımacılığı hizmetleri de sunmuştur.
Ancak, zamanla karayolu ağının gelişmesi, yolcu taşımacılığının neredeyse tamamının karayoluna kaymasına neden olmuştur. Bu durum, limanın işlevini değiştirmiş ve deniz yolu taşımacılığı, yük taşımacılığı üzerine yoğunlaşmıştır. Zonguldak Limanı, günümüzde hâlâ yük taşımacılığı için önemli bir merkez konumundadır.
19. Çanakçılar Hayvanat Bahçesi ve Botanik Alanı
Çanakçılar Hayvanat Bahçesi ve Botanik Alanı, Zonguldak'ın Gökçebey ilçesinde, geniş bir alanda doğa severlere hizmet vermektedir. Toplam 140.000 m²'lik açık işletme alanının 30 dönümlük kısmında bulunan bu tesis, zengin bir biyolojik çeşitlilik sunmaktadır. Hayvanat bahçesinde, 75 farklı türden yaklaşık 850 hayvan bulunmaktadır.
20. Karadeniz Ereğli Oyuncak Müzesi
Karadeniz Ereğli Oyuncak Müzesi, geçmişten günümüze her yaştan insanı bir araya getiren, okul dışı öğrenme ortamları sunan bir mekandır. 02 Temmuz 2021 tarihinde kapılarını açan müze, 05 Ocak 2023 tarihinde Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından özel müze statüsüne girmeye hak kazanarak Türkiye'nin 9. oyuncak müzesi olmuştur. Müze envanterinde, en son eklenen oyuncaklarla birlikte toplamda 600 oyuncak bulunmaktadır.
İlgili Yazılar:
- Zonguldak'ta Gezilecek Doğal Güzellikler - En İyi 16 Yer
- Zonguldak'ta Denize Girilecek Yerler - En Popüler 13 Plaj
- Zonguldak Şehir Rehberi
- Zonguldak'ta Gezilecek Tarihi Camiler - En İyi 12 Tarihi Cami
- Zonguldak'ta Gezilecek Endüstriyel Miraslar - En İyi 5 Endüstriyel Miras
- Türkiye'nin İlk Maden Müzesi: Zonguldak Maden Müzesi
- Türkiye'nin En Yaşlı Ağacı: Anıt Porsuk Ağacı - Zonguldak
- Zonguldak Mavi Bayraklı Plajları